Íslenska safnið

Yngri kynslóðir vesturfara skiptu í auknu mæli yfir í ensku og við það missti íslensk tunga smám saman stöðu sína sem daglegt samskiptatæki. Hún var þó áfram stöðug áminning og tákn um íslenska sjálfsmynd, þökk sé starfi fjölmargra einstaklinga og félaga innan samfélagsins sem létu sig þjóðararfinn varða. Íslenska safnið við Háskólann í Manitoba er sýnilegur vitnisburður um starf þeirra.

Kyrrlátur lestrarsalur með stórum gluggum frá gólfi til lofts sem sýna snjóþakta útisenu með háum sígrænum trjám. Inni í rýminu standa nútímalegir svartir stólar með bogadregnum handriðum sem snúa að glugganum. Meðfram veggjum eru sýningaskápar með bókum eða gripum, og mjúkt náttúrulegt ljós lýsir salinn. Innrömmuð mynd hangir í miðju gluggans.

9. og 10. bekkur, Jón Bjarnasonar Akademían, 1931

Svarthvít bekkjarmynd frá árinu 1931 sem sýnir nemendur og einn kennara úr 9. og 10. bekk Jóns Bjarnasonar skóla. Hópurinn er raðaður í fjórar raðir, þar sem ungir karlar og konur í formlegum klæðnaði sitja og standa fyrir framan einfaldan bakgrunn. Fyrirsögnin undir myndinni er: Grades IX. and X. Jón Bjarnason Academy, 1931.

9. og 10. bekkur, Jón Bjarnasonar Akademían, 1931

Stór bókagjöf frá Jón Bjarnason Academy í Winnipeg sem hætti störfum árið 1940 lagði grunninn að Íslenska safninu. Safnið hefur vaxið með framlögum frá einkasöfnum og skjalasöfnum frá meðlimum íslenska samfélagsins. Aðrar stofnanir, svo sem Vestur-íslenska safnið í Gimli, Þjóðræknisfélag Íslendinga, héraðssöfn í Gimli, Arborg og Riverton, sem og framlög fjölmargra einstaklinga hafa einnig leikið lykilhlutverk í því að varðveita þennan mikilvæga þátt íslensku arfleifðarinnar í Manitoba.

Dagblaðagrein með titlinum Library space nearly doubled úr Lögbergi-Heimskringlu, dagsett 28. júlí 2000. Greinin sýnir gólfmynd af stækkuðu rými Íslensku safnanna við Háskóla Manitoba, þar sem merkt eru herbergi eins og Iceland Reading Room, Thorlakson Gallery, lesherbergi og vinnusvæði. Textinn lýsir nýjum aðstöðu- og þjónustukostum safnsins, og meðfram dálkum birtast auglýsingar fyrir íslenskar matvörur og staðbundin fyrirtæki.

Grein úr Lögbergi-Heimskringlu um stækkun Íslenskusafnsins við Manitoba-háskóla

Viðarrúlluskrifborð með glerkassa sem sýnir orður, vottorð og skjöl. Fyrir ofan hangir innrömmuð málningarmynd af hvítu tveggja hæða húsi með trjám í bakgrunni. Miði á borðinu ber áletrunina G.J. Guttormsson Collection.

Skrifborð Guttorms Guttormssonar í Íslandslestarsalnum

Í dag hýsir Íslenska safnið meira en 35,000 eintök sem gefin eru út á fjölmörgum tungumálum og koma frá öllum heimshornum. Í safneigninni er að finna ítarlegustu skrá sem til er yfir íslenskan prentiðnað í Manitoba. Þótt framlög íslensks efnis hafi minnkað fær safnið áfram persónuleg skrif, dagbækur og annað efni frá afkomendum vesturfaranna. Í skjalasafninu má finna næstum 5,500 vitnisburði sem tengja má íslenska samfélaginu.

Dökkur viðarbókaskápur með glerhurðum, fylltur gömlum bókum á íslensku og ensku. Á efstu hillunni eru samstæð bindi með gullprentuðum leturmerkjum. Lítill miði efst á skápnum ber textann Stephan G. Stephansson Collection. Skápurinn stendur í sólbjörtum herberginu þar sem tré sjást í gegnum nálægan glugga.

Hluti af einkabókasafni Stephans G. Stephanssonar í Íslandslestarsalnum

Í dag er Íslenska bókasafnið við Manitoba-háskóla miðdepillinn í samfélagi Íslendinga, nemenda og þeirra sem koma frá öllum heimshornum til að stunda rannsóknir. Safnið er vitnisburður um það mikla starf sem vesturfarar og afkomendur þeirra lögðu á sig, og halda áfram að leggja á sig, til að varðveita íslenska menningu og menningararf í Norður-Ameríku.

Umskiptin yfir í ensku Aðstandendur og velunnarar